“Anne babanın yaşantısı da önemli bir etkendir. Anne baba geçimsizlikleri anne babanın sık sık kavga etmesi ailedeki sorunlar çocuklarda tırnak yeme gibi davranışlara neden olur. Bunun yanı sıra anne babanın aşırı kaygılı olması çocuğu aşırı derecede koruyup kollaması ayrıca anne babanın çocuklar arasında ayrım yapması çocuklar arasında kıskançlığa yol açar. Bu da dolaylı şekilde kendini tırnak yeme olarak gösterir.”
“Tırnak yemek çoğunlukla 3-4 yaşlarından önce başlamaz. (Çok ender olarak 5 aylık gibi erken bir dönemde görülebilir). Çocukların %33 de tırnak yeme davranışı görülür. Bu oran erken ergenlik çağına kadar sürer. Ergenlik çağında tırnak yiyen çocukların sayısı %40-45’e yükselir. Yani ergenlik çağına doğru çocukların hemen hemen yarısı tırnak yeme davranışı gösterir. Bunun nedeni olarak gençlerin çevreden onay görmemeleri olarak değerlendirilir. Ayrıca tırnak yiyen çocukların ailelerinin çoğunda tırnak yiyenlere rastlanmaktadır. Bunun içinde tırnak yemenin bir taklit olduğu ve büyükleri taklit etmek suretiyle öğrenildiği ileri sürülmektedir. Ergenlik çağında sosyal onay görenlerin çoğu bu alışkanlığı terk etmektedir.
Tırnak yemek bazen ayak parmaklarını ısırmakla ve ayak tırnaklarını el parmaklarıyla yakalama ile ilişkili görülmektedir. Ayak parmağı tırnağının yenilmesi ve ısırılması hemen hemen sadece kızlarda görülmektedir.
Tırnak Yeme Alışkanlığının Sebepleri
Bu davranışın altında yatan sebepler parmak emmede olduğu gibi çoğunlukla psikolojik rahatsızlıklardır.
Alışkanlık daha çok baskı altına alınmış heyecanların ilgilendiği durumlarla olup, çocuk bunun arzu edilmeyen bir davranış ve alışkanlık olduğunu anlayınca kökleşmekte olduğu görülmektedir.
Tırnak yemek bir güvensizlik belirtisi olarak kabul edilir. Aile içinde aşırı baskılı ve otoriter bir eğitimin uygulanması, çocuğun sürekli azarlanarak eleştirilmesi, kıskançlık, yeterli ilgi ve sevgi görememe sıkıntı ve gerginlik başlıca nedenlerdir.
Anne babanın yaşantısı da önemli bir etkendir. Anne baba geçimsizlikleri anne babanın sık sık kavga etmesi ailedeki sorunlar çocuklarda tırnak yeme gibi davranışlara neden olur. Bunun yanı sıra anne babanın aşırı kaygılı olması çocuğu aşırı derecede koruyup kollaması ayrıca anne babanın çocuklar arasında ayrım yapması çocuklar arasında kıskançlığa yol açar. Bu da dolaylı şekilde kendini tırnak yeme olarak gösterir.
Tırnak yemek daha önce belirttiğimiz gibi taklit yoluyla da edinilebilen bir davranıştır. Ailede herhangi bir bireyin tırnak yeme davranışı göstermesi doğal olarak çocuğun ilgisini çekecektir. Ayrıca tırnak yeme davranışı olaylara bağlı olarak gelişebilmektedir. Çocuğu tedirgin eden herhangi bir olay veya çevrede onun için hoşnutsuzluk yaratacak herhangi bir durum bu davranışı göstermesine yol açar.
Tırnak Yeme Tedavisinde Alınabilecek Önlemler
• En etkili yöntem 3-4 yaşlarına kadar bu alışkanlığın anne baba tarafından görmezlikten gelinmesidir. Daha sonra bu alışkanlık devam ederse;
• Çocuğun gerginlik ve uyumsuzluk nedenleri iyice araştırılmalı ve bunlar saptanarak çözüm getirilmeli
• Çocuğu azarlamak, korkutmak, ceza vermek gibi zorlayıcı yöntemlerin uygulanması yararlı olmamaktadır. Hatta kimi zaman daha ağır duygusal problemlerin çıkmasına neden olabilir.
• Çocukları korku kaygı yaratacak durumlardan uzak tutmak gerekir.
• Küçük çocukların kaygı korku verici televizyon filmlerini izlemeleri, kavgalı olaylarda bulunmaları çocuğu heyecanlandıracağı için sakıncalıdır.
• Tırnak yiyen çocuklara geceleri yatarken eski hafif eldivenleri giydirmek. Çocuk gece tırnaklarını yemek veya ısırmak istediğinde hatırlatıcı olması bakımından yararlı olabilir.
• Parmak ve tırnağa acı fakat zararsız bir sıvı sürülebilir. Bu hem hatırlatıcı ve hem de tırnağını ağzına götürdüğü zaman acı ile birleştiğinde terk etmeye yardımcı olabilir.
• Çocukların ilgisi başka yöne çekilebilir. Sinema, televizyon izlerken veya radyo dinlerken onun ağzını çiğneyecek bir şeyle meşgul etmek tırnak yemenin ve ısırmanın yerine gelecek bir etkinlik olabilir.
• Çocukları ara sıra başarılarından dolayı ödüllendirme bazı durumlarda yarar sağlayabilir. Ancak bunun kısıtlı ve uygun şekilde kullanılması gerekir. Aksi takdirde çocuk yeni ödüller almak için bunu kullanabilir.
• Tırnak derin kesilebilir. Çocuğun kendi tırnak bakımıyla uğraşması da yararlı olabilir. Bunun içinde çocuğa manikür ve pedikür malzemeleri alınabilir.
Son söz ve bir önlem olarak tırnak yemenin ve ısırmanın çok kötü bir alışkanlık olmadığı ve bunu isteyenlerin kolaylıkla terk edebilecekleri çocuklara anlatılmalıdır. Çocuk buna inandırıldığı zaman bu alışkanlıktan vazgeçmek için çaba gösterecektir. Çünkü dış etkenler çocuğun bu alışkanlıktan vazgeçmesine fazla etkili olmamakla bazı hallerde alışkanlığın kökleşmesine ve başkalarını kızdırmak ve huzursuz etmek için bir araç olarak kullanılmasına neden olmaktadır.
Yeter artık tırnaklarını kemirdiğin, yapma şunu, bak sana ceza vereceğim…” şeklinde çocuğu azarlamak, korkutmak, ceza vermek gibi zorlayıcı yöntemlerle belki belli bir süre bu alışkanlığı ortadan kaldırabilirsiniz. Ama daha ağır duygusal problemlerin farklı şekillerde ortaya çıkabileceğini bilmelisiniz. Önemli olan çocuğun tırnak yemesine yol açan asıl problemi ortaya çıkarmak ve çocuğun problemle yüzleşmesini sağlamaktır. Çocuk tırnağını yemeye yeltendiğinde dikkatini başka bir yöne çekmek tırnaklarını kemirme uyarısından daha etkilidir. Örnek olarak; “”hadi bana bir bardak su getir, dışarı gezmeye çıkalım…” gibi çocuğa cazip gelebilecek tekliflerle dikkatini başka bir yöne kaydırabilirsiniz. Ayrıca çocuğun elini ve ağzını hareket halinde tutacak “”sakız çiğneme, el uğraşları”” gibi meşgaleler de etkili olabilir. Çocuklar korku, tehdit, kaygı, kıskançlık ve güvensizlik doğuracak durumlardan uzak tutulmalıdır. Sözgelimi tırnak yemeyen kardeşi, tırnak yiyenle kıyaslamak gibi yanlış yaklaşımlar çocuğu küçük düşürür, hırçınlaştırır, size ve kendisine olan saygısı zedelenir. Çocuk anne-babasını kızdırmak için parmağını ağzına götürdüğü zaman (genelde bunun kaynağı ilgi çekmedir) görmezden gelinmeli ve gerekiyorsa o mekân terk edilmelidir. Çocuğa hissettirmeden uzaktan gözlemlemelerinizde eğer yalnız kaldığında çocuğunuz tırnak yemekten vazgeçmişse alışkanlığın sebebi büyük ihtimalle dikkat çekmek içindir. Sıkıntı hali hayatın çeşitli evrelerinde boy gösterir. Tırnak yeme davranışıyla çocuğunuz yaşadığı sıkıntıyı ifade ediyor. Bu durum çocuğunuzun ileride ağır psikolojik problemler yaşayacağı anlamına gelmez. Panik havasından uzak, daha iyimser bir yaklaşımla problemin çözümü kolaylaşır. Ancak çocuğunuz aşırı derecede tırnak yeme durumundaysa vakit geçirmeden çocuk ve ergen psikiyatrisine başvurun. Çocuğunuzun tırnak yemesinin sosyal ve psikolojik sebepleri neler? Üzüntü ve sıkıntı duyguları: Çocuk çok sevdiği bir yakınını, oyun arkadaşını kaybetmişse üzüntüye kapılır. Çevresinden yeterli desteği göremezse can sıkıntısından tırnak yiyebilir. Gerilim ve kaygı duyguları: Aileye yeni bir kardeşin katılması, çocuklar arasında ayırım yapılması, aşırı kuralcı ve baskıcı eğitim, tırnak yemesine yol açabilir. Öfke, saldırganlık ve korku: Öfkesini açıkça dile getiremeyen çocuk tırnak yiyerek öfkesini kendine yöneltebilir. Baskılı bir ortamda cezalandırılma endişesi taşıyan çocuk tırnak yiyebilir. Değersizlik ve güvensizlik: Kendini ifade edemeyen, ilgi-sevgi ortamını bulamayan çocuk üzüntü ve sıkıntısını dışa yansıtır.”
